1. Mức tham chiếu đóng BHXH là gì?

Mức tham chiếu là mức tiền được quyết định dùng để tính mức đóng, hưởng một số chế độ bảo hiểm xã hội (BHXH) căn cứ Điều 7 Luật Bảo hiểm xã hội số 41/2024/QH15.

Như vậy, thay vì căn cứ vào mức lương cơ sở để tính đóng, hưởng một số chế độ bảo hiểm xã hội thì từ 01/7/2025, Chính phủ sẽ căn cứ vào mức tham chiếu.

Quy định này được cho là phù hợp với quy định sẽ cải cách tiền lương. Cụ thể, theo tinh thần của Nghị quyết 27-NQ/TW, khi thực hiện cải cách tiền lương, mức lương cơ sở sẽ được bãi bỏ, thay vào đó là 05 bảng lương mới bằng số tiền cụ thể theo vị trí việc làm.

Do đó, nếu các chế độ BHXH vẫn căn cứ vào mức lương cơ sở để tính hưởng, tính đóng thì không còn phù hợp với tình hình thực tế của kinh tế – xã hội.

2. Mức tham chiếu đóng BHXH là bao nhiêu?

Bên cạnh giải thích mức tham chiếu đóng BHXH là gì, cũng tại khoản 2 Điều 7 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, mức tham chiếu sẽ được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng, tăng trưởng kinh tế và phù hợp ngân sách Nhà nước và quỹ BHXH.

Theo khoản 13 Điều 141 Luật BHXH 2024, nếu lương cơ sở chưa được bãi bỏ thì mức tham chiếu bằng mức lương cơ sở.Khi lương cơ sở bị bãi bỏ thì mức tham chiếu không thấp hơn mức lương cơ sở đó.

Đồng thời, tại khoản 5.2 Điều 5 Kết luận 83-KL/TW, Bộ Chính trị nêu rõ:

[…] nghiên cứu đánh giá sự phù hợp, tính khả thi và đề xuất việc thực hiện 5 bảng lương và 9 chế độ phụ cấp mới của khu vực công cho phù hợp để trình Trung ương xem xét sau năm 2026 khi Bộ Chính trị ban hành và triển khai thực hiện hệ thống Danh mục vị trí việc làm trong hệ thống chính trị.

Như vậy, dự kiến sau 2026, việc bãi bỏ lương cơ sở mới được thực hiện. Do đó, sau khi Luật BHXH chính thức được áp dụng, dự kiến vẫn tồn tại lương cơ sở và mức tham chiếu sẽ được tính bằng mức lương cơ sở ít nhất là tính đến 2026.

Hiện nay, từ 01/7/2024, mức lương cơ sở áp dụng là 2,34 triệu đồng/tháng theo Nghị định 73/2024/NĐ-CP nên mức tham chiếu tạm thời được tính bằng 2,34 triệu đồng (nếu thời điểm từ 01/7/2025 – thời điểm Luật BHXH có hiệu lực và mức lương cơ sở chưa thay đổi cũng như chưa bị bãi bỏ).

3. Các chế độ BHXH tính theo mức tham chiếu như thế nào?

Mức tham chiếu được làm căn cứ tính hưởng, tính đóng BHXH theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024 gồm:

3.1 Căn cứ đóng BHXH

Với bảo hiểm xã hội bắt buộc

– Tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc:

• Mức thấp nhất bằng mức lương tham chiếu;
• Mức cao nhất bằng 20 lần mức tham chiếu;

– Đối tượng người lao động là công dân Việt Nam được lựa chọn tiền lương làm căn cứ đóng BHXH nhưng thấp nhất bằng mức tham chiếu và cao nhất bằng 20 lần mức tham chiếu gồm:

• Người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng trừ điều ước quốc tế có Việt Nam là thành viên có quy định khác
• Vợ/chồng không hưởng lương từ ngân sách Nhà nước được cử đi công tác nhiệm kỳ cùng thành viên cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài được hưởng chế độ sinh hoạt phí
• Chủ hộ kinh doanh
• Người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, đại diện phần vốn Nhà nước hoặc của doanh nghiệp; thành viên Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc, giám đốc, thành viên Ban kiểm soát/kiểm soát viên và các danh quản lý khác được bầu của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã không hưởng tiền lương.

Trong đó: Phải thực hiện đóng BHXH theo mức tiền lương làm căn cứ đóng BHXH đã chọn sau ít nhất 12 tháng mới được chọn lại tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.

Với bảo hiểm xã hội tự nguyện

Thu nhập làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện:

• Thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn
• Cao nhất bằng 20 lần mức tham chiếu

Lưu ý: Mức đóng được tính tại thời điểm đóng.

3.2 Mức hưởng các chế độ BHXH

Trên đây là thông tin về mức tham chiếu đóng BHXH là gì theo Luật BHXH 2024?